Każde uzależnienie niesie ze sobą wiele konsekwencji: zdrowotnych, psychicznych, zawodowych, finansowych, rodzinnych czy społecznych. Dotykają one nie tylko osobę uzależnioną, ale również jej rodzinę, przyjaciół i najbliższe otoczenie. Wraz z rozwojem choroby konsekwencje te stają się coraz bardziej widoczne i uciążliwe. Rozpoczęcie terapii może pomóc ograniczyć negatywne skutki do minimum. Nieleczone uzależnienie prowadzi bowiem do wielu poważnych zagrożeń, w tym także do śmierci.

Konsekwencje zdrowotne

O problemach zdrowotnych osób borykających się z różnymi nałogami mówi się bardzo dużo. Od dawna wiadomo, że palenie papierów szkodzi płucom i może prowadzić do raka krtani. Wieloletni alkoholicy mają najczęściej problemy z wątrobą. Osoby uzależnione odjedzenia cierpią na choroby serca. Do tego dochodzą problemy pojawiające się każdego dnia zależne od rodzaju uzależnienia: problemy ze snem, drżenie rąk, osłabienie, utrata/ przyrost wagi, bóle głowy, chroniczne zmęczenie. Wszystkie te dolegliwości z czasem nawarstwiają się i w końcowym stadium prowadzą do śmierci.

Konsekwencje psychiczne

Jednym z najpoważniejszych negatywnych skutków uzależnienia od substancji psychoaktywnych jest depresja. W przypadku osób uzależnionych od alkoholu mówi się nawet o ‘depresji alkoholowej’. Każda substancja wpływa bowiem na pracę i funkcjonowanie mózgu, co ma bezpośrednie przełożenie również na nastrój. Co więcej, osoby uzależnione wpadają często w kłopoty w pracy, mają problemy finansowe i psują się ich relacje z najbliższymi. To także wpływa bezpośrednio na pogłębianie się stanów depresyjnych.

Ponadto osoby uzależnione od substancji psychoaktywnych, kiedy są pod wpływem środków odurzających zachowują się irracjonalnie i znacznie utrudnia to wczesne wykrycie ewentualnych zaburzeń psychicznych, które nieleczone bardzo szybko przechodzą do następnych faz choroby.

Konsekwencje zawodowe

Jedną z ostrzegawczych oznak, że dana osoba ma problemy z uzależnieniem jest zaniedbywanie obowiązków w pracy. Dlaczego się tak dzieje? Osoby uzależnione obsesyjnie myślą o tym jak zdobyć kolejną dawkę uzależniającej substancji i nie potrafią się skupić na niczym innym. Kiedy wpadają w ciąg – nie przychodzą do pracy lub przychodzą pod wpływem. Są ciągle zmęczeni, rozdrażnieni, nieobecni myślami.

21 lutego 2023r. weszła w Polsce w życie ustawa o kontroli trzeźwości w pracy. Na jej mocy pracodawca może samodzielnie przeprowadzić kontrolę trzeźwości wobec pracowników, nawet jeśli nie wykazują oni oznak bycia pod wpływem substancji odurzających, jeżeli taką kontrolę będzie przewidywał wewnątrzzakładowy regulamin. We wszystkich przypadkach pracodawca ma również prawo nie dopuścić do pracy pracownika, jeśli podejrzewa on, że nie jest on trzeźwy.

Konsekwencje finansowe

Każde uzależnienie pochłania ogromne sumy pieniędzy. To co jest oczywiste na pierwszy ‘rzut oka’ to to, ile kosztuje alkohol, papierosy czy narkotyki. Nawet kupowanie najtańszych papierosów czy alkoholu, ale za to w ogromnych ilościach odbija się na budżecie. Do tego dochodzi szereg kosztów pobocznych, chociażby takich jak: leczenie chorób spowodowanych uzależnieniem, mandaty za jazdę pod wpływem, naprawy zniszczonego mienia czy spontaniczne nieprzemyślane wydatki. Nie mówiąc już o tym, że osoby znajdujące się pod wpływem substancji odurzających padają często ofiarami kradzieży.

Nałóg często prowadzi również do problemów w pracy, które mogą skończyć się zwolnieniem i w konsekwencji utratą stałego dochodu.

Konsekwencje rodzinne

Uzależnienie wpływa destrukcyjnie na relacje w rodzinie. Jest to bardzo częsta przyczyna rozwodów czy separacji. Osoby będące pod wpływem substancji odurzających są nierzadko drażliwe, kłótliwe i agresywne. Życie z osobą uzależnioną jest również naznaczone ciągłym napięciem i stresem. Partner, rodzice, dzieci żyją w poczuciu krzywdy a osoba uzależniona w świadomym lub nie poczuciu winy. To wszystko każdego dnia nawarstwia się i w efekcie dochodzi potem do awantur czy nawet przemocy domowej.

Warto również podkreślić, że uzależnienie dotyka nie tylko osobę uzależnioną, ale także jej rodzinę. O współuzależnieniu oraz DDA (Dorosłych Dzieciach Alkoholików) pisaliśmy w osobnych artykułach: https://www.borowikterapia.pl/uzaleznienia/wspoluzaleznienie i https://www.borowikterapia.pl/uzaleznienia/dorosle-dzieci-alkoholikow.

Konsekwencje społeczne

Uzależnienie niszczy nie tylko relacje w rodzinie, ale również relacje z przyjaciółmi czy współpracownikami. Osoby postronne są w stanie najszybciej zauważyć problem i niejednokrotnie głośno o tym powiedzieć, co wywołuje frustrację u osób borykających się z nałogiem. Rzadkością nie jest również wszczynanie sporów czy bójek w miejscach publicznych. Znajomi w pracy zaczynają się denerwować, że niedociągnięcia spowodowane przez osobę uzależnioną wpływają także negatywnie na ich pracę. Sąsiedzi mają dosyć awantur. Nagle całe otoczenie wydaje się wrogie, kiedy tak naprawdę wszystkiemu winne jest nieleczone uzależnienie.